
İçindekiler
Veri girişi, SPSS kullanımının başlangıç noktasıdır ve doğru, eksiksiz ve düzenli veri girişi, analiz sürecinin güvenilirliğini ve etkinliğini belirleyen önemli bir adımdır. Bu süreç, verilerin manuel olarak girilmesini gerektirebileceği gibi, dış kaynaklardan veri aktarımını da içerebilir. Bu yazımızda, SPSS’te veri girişinin nasıl yapılacağından bahsedeceğiz.
SPSS Veri Girişi’ne Başlangıç
SPSS’te, Veri Görünümü (Data View) ve Değişken Görünümü (Variable View) adlı iki ana görünüm bulunmaktadır. SPSS veri girişi sürecinde Veri Görünümü ve Değişken Görünümü bölümlerine verilerin düzenli, tutarlı ve doğru bir şekilde girilmesi, analiz sürecinin doğruluğu açısından şarttır.
Data View yani Veri Görünümü, gerçek verilerin girildiği ve düzenlendiği bölümdür. Veri Görünümü verilerin doğru şekilde girilmesini ve düzenlenmesini sağlar. Bu görünümde, her bir satır bir gözlemi temsil ederken, her bir sütun bir değişkeni temsil eder. Bu bölümde, veri setinin kendisiyle doğrudan çalışılır.
Variable View yani Değişken Görünümü ise, veri setinde bulunan değişkenlerin özelliklerini tanımladığımız yerdir. Değişken Görünümü verimizdeki her bir değişkenin doğru şekilde tanımlanmasını ve kodlanmasını sağlar. Her bir değişkenin adı, türü, ölçek türü, etiketleri ve eksik değerlerin tanımları gibi özellikler Değişken Görünümünde belirlenir. Bu görünüm, veri setinin yapısını tanımlamak ve veri girişi sırasında hangi türde verilerin beklenildiğini belirlemek için önemlidir.
SPSS Veri Oluşturma İşlemi
SPSS’te Variable View görünümünde bulunan sütunlar, her bir değişkenin özelliklerini tanımlamak ve veri setinin yapısını belirlemek için kullanılır. Bu bilgiler, SPSS’te doğru analizlerin yapılması ve sonuçların doğru şekilde yorumlanması için önemlidir. SPSS’te Variable View görünümünde bulunan sütunların İngilizce isimleri ve her birinin anlamları şu şekildedir:
- Name: Değişkenin adı.
- Type: Değişkenin tipi (örneğin, numeric, string, date).
- Width: Değişkenin genişliği, karakter veya sayısal değerlerin maksimum uzunluğunu ifade eder.
- Decimals: Ondalık basamak sayısı, sayısal değişkenler için belirtilir.
- Label: Değişkenin açıklayıcı etiketi veya tanımı.
- Values: Değişkenin kategorik değerlerini ve bunlara karşılık gelen sayısal kodları içerir.
- Missing: Eksik veya geçersiz değerlerin tanımlanması.
- Columns: Değişkenin yer aldığı sütun aralığı.
- Align: Değişkenin hizalanma biçimi (örneğin, sol, sağ veya orta).
- Measure: Değişkenin ölçme düzeyi (örneğin, nominal, ordinal, scale).
- Role: Değişkenin analizdeki rolü (örneğin, target, input).
Anket Verilerini SPSS’e Girmek
SPSS’e anket verilerini girmek oldukça kolaydır. İşte adım adım bir rehber:
- Veri Girişine Başlayın: SPSS’i açın ve yeni bir veri dosyası oluşturun veya mevcut bir dosyayı açın.
- Değişkenleri Tanımlayın: Her bir anket sorusu için bir değişken oluşturmanız gerekecek. Örneğin, cinsiyet, yaş, gelir gibi demografik bilgiler için ayrı ayrı değişkenler oluşturun.
- Değişken Türlerini Belirleyin: Oluşturduğunuz her değişken için doğru türü belirleyin. Örneğin, kategorik veriler için “Nominal” veya “Ordinal” türlerini seçin, sayısal veriler için ise “Scale” türünü kullanın.
- Verileri Girmeye Başlayın: Her bir katılımcının verilerini girmeye başlayın. Değişkenlere karşılık gelen değerleri doğru şekilde girin. Örneğin, bir katılımcının yaşını veya cinsiyetini girin.
- Kodlama Yapın: Kategorik verileri kodlamak için SPSS’te genellikle numaralandırma kullanılır. Örneğin, “Erkek” için “1” ve “Kadın” için “2” gibi.
- Değişken Adlarını ve Etiketlerini Tanımlayın: Değişken adları ve etiketleri belirlemek, veri setinizin daha okunabilir olmasına yardımcı olur. Değişken adları açık ve tanımlayıcı olmalıdır, ayrıca değişken etiketleriyle de daha fazla açıklama ekleyebilirsiniz.
- Analiz İçin Veriyi Kaydedin: Verileri girdikten ve kontrol ettikten sonra, analiz yapmak için veriyi SPSS formatında kaydedin.
Excel – SPSS Arası Veri Aktarma
Excel’den SPSS’e veri yükleme işlemi oldukça basittir. İşte adım adım nasıl yapılacağı:
- Excel Dosyasını Hazırlayın: Verilerinizi Excel’de düzenleyin ve gerekli olan tüm değişkenleri ve değerleri içeren bir çalışma sayfası oluşturun.
- Verileri Kaydedin: Verilerinizi Excel’de kaydedin. SPSS, .xls, .xlsx veya .sav gibi birçok dosya türünü destekler.
- SPSS’i Açın: SPSS yazılımını açın ve yeni bir veri seti oluşturmak için “File” (Dosya) menüsünden “New” (Yeni) seçeneğini seçin.
- Veriyi Yükleme: “File” (Dosya) menüsünden “Import Data” seçeneğini seçin ve “Excel” butonuna basın. Bilgisayarınızdan dosyanızı bulup açın.
- Veri Aktarma Penceresini Doldurun: Excel dosyasını açtıktan sonra, “Import Wizard” (İçe Aktarma Sihirbazı) adı verilen bir pencere açılacaktır. Bu pencerede, Excel dosyasından SPSS’e aktarmak istediğiniz sayfayı (sheet) ve veri türünü seçebilirsiniz.
- Değişken Türlerini Belirtin: İlgili sayfayı seçtikten sonra, her bir sütunun hangi türde bir değişkeni temsil ettiğini belirtmelisiniz. SPSS, her bir değişkenin tipini (numeric, string, date vb.) otomatik olarak tanımlamaya çalışır, ancak gerektiğinde değişken türünü düzeltebilirsiniz.
- Değişken İsimlerini ve Etiketlerini Belirtin: Her bir değişkenin adını ve isteğe bağlı olarak etiketlerini belirtin. Bu adımlar, Değişken Görünümü’nde tanımladığınız değişken özelliklerini ayarlamak için önemlidir.
- Veriyi SPSS’e Aktarın: Tüm ayarları yaptıktan sonra, “Finish” (Tamamla) veya “OK” düğmesine tıklayarak veriyi SPSS’e aktarın.
Bir yanıt bırakın